Jako bě israelski lud z Egypta wućahnył, swjećeše Pascha-nóc, nóc stražowanja k česći Knjezowej (Eks 12,42). Chrystus je nowe, prawe jutrowne jehnjo. Wón wjedźe do praweje swobody, za čož bě wuswobodźenje z wotročstwa w Starym Zakonju předwobraz za Chrystusa.
W jutrownej nocy wosada jutrowne potajnstwo na sebi nazhoni: Přez ćmu kročimy do swětła, z ćerpjenja do radosće, ze zajeća do swobody, ze smjerće do žiwjenja, přez křiž do zrowastanjenja.
Srjedźišćo jutrowneje nocy je jutrowne swětło, znamjo žiweho Chrystusa. Wón, dobyćer nad smjerću, dźe před nami jako swětło, kotrež zaćěri wšu ćmu. Wón zjednoća wšitke stawy swojeje wosady přez sakrament křćeńcy, znamjo znowanarodźenja a swjeći z njej jutrowne dobyće. Tohodla wobnowja wěriwi swój křćeński slub.
Jutrońčku započina so jutrowny čas, kotryž traje 50 dnjow a skónči so swjatki.
(z wosadnika wuwzate)
Daloko znaty je křižerski procesion wosady na jutrońčce. Tutomu so přez cyrkej napołoži nadawk: Chrystusa zrowastanjeneho dobyćerja nad złym njepřećelom a smjerću, wšemu swětej wozjewjeć.
Hižo wot lětstotkow hotuja so křižerjo jutrońčku na puć, zo bychu wjesołe poselstwo a radostne "Haleluja" do swěta njesli. Dokel su křižerjo w něhdy hišće wjetšej Chróšćanskej wosadźe jěchali, njeje znate. Znate pak je, zo su Ralbičanscy křižerjo před reformaciju do Chrósćic jěchali.
1780 | naspomnja so Chróšćanscy křižerjo při rozkorje dla křižerskeho jěchanja z fararjom Jurjom Cyžom; wot toho časa jěchaja Chróšćanscy z dwójnymi chorhojemi na čole |
1860 | prěnja znata ličba křižerjow: 100 |
1891 | jěchaja Baćońscy posledni raz zhromadnje z Chróšćanskimi na Staru Cyhelnicu Klóšterskim napřećo a potom zhromadnje do klóšterskeho dwora a zaso wróćo; tehdy bě jich 188 křižerjow |
1896 | wutworichu Klóšterscy a Chróšćanscy křižerjo prěni króć samostatnej procesionaj - 160 Chróšćanskich křižerjow jěchaše přez Trjebjenja na Swinjarnju do Klóštra a zaso wróćo na Staru Cyhelnicu do Chrósćic; z wokoliny Klóštra jěchaše 24 křižerjow na Wudwor do Chrósćic a potom zaso do Klóštra |
1897 | podachu so Chróšćanscy křižerjo prěni króć na Zejicy do Swinjarnje; bě jich 140 křižerjow |
1900 | ličba křižerjow lěto wob lěto spadowaše, tak zo naliči so jenož 114 křižerjow |
1917 a 1918 | dla Prěnjeje swětoweje wójny zaso zhromadny procesion Chróšćanskich a Klóšterskich křižerjow ( 94 a 102 křižerjej) |
1922 | jenož 96 křižerjow w Chrósćic dla zwady z klóštrom nastupajo wobsadźenje farskeho městna |
1970 | bě najmjenje Chróšćanskich křižerjow, mjenujcy 61 |
1998 | jěchachu Chróšćanscy křižerjo prěni króć wot Pančic-Kukowa na Wudwor, Worklecy a Kozarcy do Chrósćic, bě jich 200 křižerjow |
(z Chróšćanskich křižerskich)
![]() |